Van alle valuta's die momenteel over de hele wereld worden gebruikt, is het Britse pond het oudste. Maar wat is de oorsprong van het iconische Britse pond-symbool?
Welnu, het korte antwoord is dat het hekje (£) in feite een verheerlijkte letter 'L' is. Zoals zoveel dingen in de moderne wereld, kan de oorsprong van het pond sterling-teken teruggaan tot het oude Rome, maar om de oorspronkelijke oorsprong te begrijpen, helpt het om eerst een paar andere dingen te weten.
Tegenwoordig is sterling een vrij eenvoudige valuta. Bankbiljetten zijn er in vier coupures: £ 5, £ 10, £ 20 en £ 50. Munten zijn er in acht coupures: 1p, 2p, 5p, 10p, 20p, 50p, £ 1 en £ 2. Er zijn 100 centen in een pond en dat is dat. Maar zo eenvoudig was het niet altijd. Voorafgaand aan Decimale Dag - 15 februari 1971 - die de conversie naar decimale valuta in het VK markeerde, waren er 240 centen in een pond. En alsof dat nog niet verwarrend genoeg was, waren er ook 20 pence per shilling en 12 shilling per pond.
Beide zijden van een Romeinse solidus geslagen in Sirmium tijdens het bewind van Flavius Claudius Julianus (361-363 AD) © Jürgen K / WikiCommons
Het systeem van ponden, shilling en pence, ook wel bekend als £ sd of Lsd (nee, ze struikelden niet - LSD kwam pas halverwege de 20e eeuw tot stand), vond zijn oorsprong in het oude Rome, waar er een monetair systeem bestaande uit zilveren denarii en gouden solidi. Eén gouden solidus was 12 zilveren denarii waard, terwijl 240 denarii werden geslagen uit één librus of een pond zilver. De Karolingische monetaire hervormingen van Pepijn de Korte en zijn zoon Karel de Grote in het Heilige Roomse Rijk hebben in de 8e eeuw elementen van dit systeem in West-Europa nieuw leven ingeblazen.
Het duurde niet lang voordat de bruikbaarheid van een dergelijk systeem op de Britse eilanden werd erkend: koning Offa van Mercia introduceerde zilveren penningen of 'sterlings' in zijn koninkrijk en het idee verspreidde zich al snel over het Angelsaksische Engeland; net als in het oude Rome werden 240 centen geslagen uit één pond zilver. Naar grote betalingen werd verwezen in 'ponden sterlings', die in de loop van de tijd evolueerden naar de term 'ponden sterling', een term die nog steeds wordt gebruikt om te verwijzen naar de valuta van het Verenigd Koninkrijk. Shillings werden tijdens de 11e-eeuwse regering van Willem de Veroveraar in de munteenheid opgenomen, met 20 shilling gelijk aan één pond.
Latijn was de rechtstaal in het middeleeuwse Engeland en het waren de Romeinse woorden 'libra', 'solidi' en 'denarii' die werden gebruikt om te verwijzen naar de benamingen van Engelse valuta - en het waren deze Latijnse woorden die werden afgekort tot vormen de basis van het LSD-referentiesysteem in Engeland en later in een groot deel van het Britse rijk. Het hekje (£) is in wezen gewoon een uitgebreide 'L' waar een lijn doorheen is getrokken om het te identificeren als een afkorting (van het Latijnse woord 'libra'). De Italiaanse valuta vóór de euro, de Italiaanse lira (L), ontleende zijn naam aan dezelfde oorsprong als het pond en werd ook vaak gesymboliseerd door een 'L' met een of twee doorhalingen (£ of ₤).
Het Bank of England-gebouw ligt in het hart van de City of London | © George Rex / Flickr
Ondanks zijn iconische status, duurde het bijna 200 jaar voordat het symbool waarmee we vandaag bekend zijn, op grote schaal werd toegepast. Het pond sterling teken staat op een cheque van 7 januari 1661 in het Bank of England Museum - en het symbool werd algemeen gebruikt tegen de tijd dat de Bank of England werd opgericht in 1694 - maar een gewone letter 'L', in de boven- of kleine letters, werd tot het midden van de 19e eeuw gebruikt om te verwijzen naar Britse ponden in boeken en kranten.
Veel plezier met het lezen hiervan? Maak kennis met kolonel Blood, de man die de kroonjuwelen heeft gestolen, of ontdek hoe de Great Fire of London begon.
