De postume ontdekking van 150.000 foto's veranderde een raadselachtige, in Chicago gevestigde oppas, Vivian Maier genaamd, in een van de meest gevierde fotografen aller tijden. Haar verzameling levendige straattaferelen in Chicago biedt een intieme kijk op het verleden van de stad.
In 2007 bracht een jonge historicus in Chicago, John Maloof genaamd, een bezoek aan een plaatselijk veilinghuis. Maloof was co-auteur van een boek over Portage Park aan de noordwestkant van de stad en had van zijn uitgever de opdracht gekregen om een selectie vintage foto's te verzamelen die de charme van de buurt illustreerden. Bij toeval kwam hij een doos tegen met duizenden onontwikkelde negatieven die bij de rekening leken te passen - doordachte, geanimeerde opnamen die de personages en architectuur van Chicago in de jaren '50 en '60 uitbeelden.
'Chicago' (1977) © Estate of Vivian Maier, Courtesy Maloof Collection en Howard Greenberg Gallery, New York
Bij nader inzien waren ze niet geschikt voor zijn project, maar zelfs nadat hij ze veilig in een kast thuis had opgeborgen, vergat Maloof de foto's nooit. Het was duidelijk dat de anonieme fotograaf - een vrouw die vaak in haar eigen werk verscheen met een Rolleiflex-camera en een stoïcijnse uitdrukking - een bijzonder talent had. De beelden legden vluchtige straatscènes vast op verrassende en onthullende manieren: kleine, intieme gebaren tussen koppels, rijke shoppers gehuld in bontstola's en abstracte beelden van de architectuur van Chicago die experimenteerde met schaduw en textuur.
'Chicago' (april 1977) © Estate of Vivian Maier, Courtesy Maloof Collection en Howard Greenberg Gallery, New York
Met behulp van zijn veilinghuiscontacten begon Maloof meer negatieven van dezelfde verkoper te verzamelen. Weggestopt in een doos zat een envelop van een fotolab met de naam Vivian Maier. Het was 2009 en een snelle Google-zoekopdracht leverde een recent overlijdensbericht op, gepubliceerd in de Chicago Tribune, waarin de dood werd aangekondigd van een 83-jarige, in Chicago gevestigde oppas die een vrije geest en een 'buitengewone fotograaf' was.
'Untitled' (c. 1977) © Estate of Vivian Maier, Courtesy Maloof Collection en Howard Greenberg Gallery, New York
Nader onderzoek wees uit dat Vivian Maier in 1926 in New York werd geboren uit een Franse moeder en een Oostenrijkse vader. Maier bracht grote delen van haar jeugd door in Frankrijk en sprak met een vaag waarneembaar Frans accent, maar in 1951 vestigde ze zich in New York, een andere stad die sterk in haar werk voorkomt. Het is onduidelijk toen ze voor het eerst naar het westen naar Chicago ging, maar uit gegevens blijkt dat ze van 1956 tot 1972 bij de familie Gensburg in Highland Park woonde en werkte als oppas voor hun drie jongens.
Chicago was in de jaren zestig een hypergesegregeerde plaats, die onvermijdelijk een krachtige burgerrechtenbeweging aanwakkerde. In 1966 verhuisde Martin Luther King Jr naar Chicago om zijn campagne in de noordelijke staten te beginnen, waar hij met lokale activisten samenwerkte om kwesties als ongelijke toegang tot kwaliteitsonderwijs, banen en fatsoenlijke huisvesting voor de zwarte burgers van de stad aan te pakken. Het North Shore-gebied van Chicago, waar Maier bij de Gensburgs woonde, was een zeer welvarende, voornamelijk witte buurt, maar Maier voelde zich genoodzaakt om het dagelijkse leven in Chicago vast te leggen voor de kansarme gemeenschappen van de stad. In een bijzonder opvallend beeld richt Maier zich op een rij ondergeschikte zakenlieden die onder een gigantische Amerikaanse vlag staan te wachten om de straat over te steken. De scène wordt gevormd door de gezichten van twee Afro-Amerikaanse vrouwen die zich omdraaien terwijl ze vermoedelijk Maiers camera zien. Hoewel ze op de voorgrond staan, zijn hun gezichten wazig en in de schaduw geworpen.
'Self-Portrait' (1961) © Estate of Vivian Maier, Courtesy Maloof Collection en Howard Greenberg Gallery, New York
Nu Maloof iets meer wist over de vrouw achter het talent, begon hij zijn favoriete foto's online te publiceren, onder meer via de fotoshare-site Flickr. Het internet was in de ban en de foto's gingen meteen viraal.
"Ik denk dat het verhaal van Vivian Maier net zo aantrekkelijk is als de foto's zelf", zegt Giles Huxley-Parlor, eigenaar van de Londense Huxley-Parlor Gallery, die in de zomer van 2019 een selectie van Maiers werk tentoonstelt. "We hebben dit volkomen genie met een hitratio die bij de allerbeste fotografen aller tijden hoort, die een volledig anoniem leven leidde en vervolgens stierf, en haar nalatenschap achterliet. ”
'Self-Portrait, Chicago Area' (juni 1978) © Estate of Vivian Maier, Courtesy Maloof Collection en Howard Greenberg Gallery, New York
Maier lijkt door de straten van Chicago te zijn gewandeld op zoek naar spontane momenten die haar interesseerden. Met een Rolleiflex (het soort camera dat op heuphoogte zit zodat je in de zoeker kunt kijken) om haar nek geslagen, kon ze onopvallend scènes vastleggen zonder dat de onderwerpen het merkten, waardoor haar foto's een openhartig, bijna voyeuristisch gevoel kregen.
'Self-Portrait, Chicagoland' (oktober 1975) © Estate of Vivian Maier, Courtesy Maloof Collection en Howard Greenberg Gallery, New York
"Ze was subtiel in haar aanpak, dus je krijgt het gevoel dat het beeld waar je naar kijkt echt is, het is niet geënsceneerd", zegt Huxley-Parlour. 'Deze mensen poseren niet voor de camera, hoewel ze dat wel af en toe doen. Dus je ziet wat een soort waarheidsgetrouwe invalshoek lijkt te zijn op de straten van Chicago en de personages erop. '
Ondanks een dwangmatige behoefte om haar alledaagse ervaringen te beschrijven (inclusief haar eigen beeld - Maier wordt beschouwd als een soort selfie-pionier), ontwikkelde de fotograaf haar werk zelden, in plaats daarvan hamsterende filmrolletjes. Het was alsof het proces om de foto's te maken haar bevredigender was dan de resultaten, laat staan elke vorm van lovende kritieken.
'North Shore Chicago' (juli 1967) © Estate of Vivian Maier, Courtesy Maloof Collection en Howard Greenberg Gallery, New York
Maier was ook, volgens degenen die haar kenden, een beetje excentriek die liever alleen tijd doorbracht. Huxley-Parlor vermoedt dat postuum succes mogelijk het beste resultaat was voor een begaafde fotograaf die liever onder de radar vloog.
'Self-Portrait' (Chicago, juni 1976) © Estate of Vivian Maier, Courtesy Maloof Collection en Howard Greenberg Gallery, New York
'Ik denk dat de algemene consensus is dat we, vanwege de aard van haar persoonlijkheid, kunnen raden dat ze misschien niet van de roem zou hebben genoten', legt hij uit. 'Maar er was een soort therapie voor haar om uit te gaan en via haar camera contact te maken met de wereld. Er was iets in het maken van een foto dat haar een soort voldoening, wat plezier, een therapie gaf. '
Omdat Maier's 150.000 beelden sterke oeuvre na haar dood werd ontdekt, is het onmogelijk om het verhaal achter elk verhaal te krijgen. Deze raadselachtige kwaliteit is misschien wel het meest boeiende aan haar foto's. Ze nodigen ons uit om onze eigen ingebeelde verhalen te maken voor de personages, voor de stad en voor Vivian Maier zelf.
'Chicago' (februari 1976) © Estate of Vivian Maier, Courtesy Maloof Collection en Howard Greenberg Gallery, New York
