De Temppeliaukion-kerk, ook bekend als de Rock-kerk of Church of the Rock, is een van de kleinste maar meest populaire sites van Helsinki. Hier is hoe de kerk en concertzaal, direct gebouwd in de natuurlijke granieten rots, de meest ongewone kerk van Helsinki werd.
De kerk buitenkant in de winter / Guillaume Baviere / Flickr
Plannen voor een kerk in wat nu de Töölö-parochie is, werden al in 1906 gemaakt toen Helsinki snel werd opgebouwd en gemoderniseerd. In de jaren dertig werden verschillende ontwerpwedstrijden gehouden, maar niemand diende een bevredigend ontwerp in. De Tweede Wereldoorlog heeft de plannen tijdelijk stopgezet en na de oorlog had Finland een diepe schuldenlast en moest het zijn inspanningen richten op het afbetalen van zijn herstelbetalingen aan de Sovjet-Unie.
Nadat Finland in 1961 zijn herstelbetalingen had terugbetaald, hielden ze nog een wedstrijd. De architectenbroers Timo en Tuomo Suomalainen (wiens achternaam toepasselijk letterlijk 'Fins' betekent) wonnen de tweede wedstrijd. Aanvankelijk vreesden ze dat het gebruik van de stenen voor muren te radicaal zou zijn, maar ze kregen te horen dat rotsen een uitstekende natuurlijke akoestiek zouden opleveren. Hun uiteindelijke plan omvatte het gebruik van de natuurlijke rots op de site in plaats van het op te ruimen en de kerk er direct in te sluiten met de bijbehorende parochiegebouwen aan de zijkant. Ze waren van plan om natuurlijk licht uit een dakraam te gebruiken met het plafond tegengehouden door een met koper beklede koepel en kanalen in de vloer om water dat de rotsen afdruppelt weg te voeren, vooral tijdens het smelten van sneeuw.
Temppeliaukio-kerk | © Jorge Láscar / Flickr
Toch was de publieke opinie van de nieuwe kerk aanvankelijk negatief. De mensen van Töölö wilden een traditionele kathedraal. Critici waren ook van mening dat de rotskerk niet christelijk genoeg zou zijn en te veel op een verdedigingsbunker zou lijken. Er was ook de angst dat de kerk een te grote buitensporigheid zou zijn wanneer het geld dat in het gebouw werd uitgegeven, beter kon worden besteed aan hongersnoodslachtoffers in Biafra (een staat die kort bestond na de Nigeriaanse burgeroorlog). Sommige lokale christelijke studenten graffitiden zelfs het woord 'Biafra' over de bouwplaats, een van de eerste geregistreerde gevallen van openbare graffiti in Finland. De oorspronkelijke plannen werden uiteindelijk teruggeschroefd en uiteindelijk kostte het gebouw slechts vier miljoen Finse mark, het equivalent van ongeveer 670.000 euro.
De opening van de Taivallahti-kerk in 1969 (die in 1971 werd omgedoopt tot de Temppeliaukion-kerk), bezwoer de angsten van de oppositie onmiddellijk en was een enorme hit. Diensten waren vaak vol en elk seizoen trok honderdduizenden bezoekers. In 1972 bereikte het een half miljoen bezoekers in één jaar, een aantal dat de kerk tot op de dag van vandaag handhaaft.
Temppeliaukio / Temppeliaukion Kirkko | © library_mistress / Flickr
Tegenwoordig dient Temppeliaukion de gemeenschap als zowel een toeristische attractie als een werkende kerk. Een bijzonder populaire trouwlocatie, de natuurlijke akoestiek en artistieke betekenis maken het ook populair als concertlocatie en kunstruimte. Gebedskaarten in de lobby begroeten bezoekers in tientallen talen. Architectuurliefhebbers maken nog steeds pelgrimstochten van over de hele wereld om de kerk te zien. Vooral vóór 12.00 uur stroomt het licht vanuit het dakraam naar binnen en schijnt op het altaar, gemaakt van een kloof uit de ijstijd.
Het kerkaltaar / Harvey Barrison / Flickr
De Temppeliaukion-kerk is klein maar mooi en maakt optimaal gebruik van de natuurlijke hulpbronnen. Het is een symbool voor Finland zelf en zal ongetwijfeld de geschiedenis ingaan als een van de belangrijkste sites.
