Parijs heeft door de jaren heen talloze muzikanten en songwriters geïnspireerd. We hebben verder gekeken dan de clichés en de roze bril naar de eerlijke, korrelige en echte liedjes die de vorige eeuw in de Lichtstad bepaalden.
1920 - Georgius, 'La Plus Bath des Javas'
Hier komt een liefdesverhaal dat net zo goed is als alle drama's van Emile Zola, vol humor en typisch Parijse argot. Julot ontmoet Nana bij een bal musette, ze worden verliefd en gaan 'werken' om geld te verdienen voor hun huis. Dus, zoals je zou doen, wordt Nana een prostituee en Julot belandt in de gevangenis omdat hij een politieagent heeft vermoord terwijl hij werd betrapt op stelen in de metro. Een paar maanden later, op weg naar huis, loopt Nana langs de gevangenis en realiseert zich dat Julot ter dood is veroordeeld. Het lied eindigt met Julots hoofd die de guillotine naar beneden rolt.
'Ah, écoutez ça si c'est chouette! Ah, c'est la plus bath des javas! '
'Luister hier eens naar, is het niet prettig? Ah, het is de beste Java van allemaal! '
Jaren '30 - Josephine Baker, 'J'ai Deux Amours'
De meest Parijse van alle Amerikaanse artiesten - of misschien wel de meest Amerikaanse van alle Parijzenaars - bekent haar liefde voor Parijs in dit lied uit 1930 dat haar aan de publieke scène onthulde. Ze trad vervolgens op in een exotische cabaretvoorstelling tijdens de koloniale tentoonstelling, een evenement waarbij de inheemse bevolking en culturen van de Franse koloniën aan het Parijse publiek werden gepresenteerd. Baker, een Afro-Amerikaanse vrouw geboren in St. Louis, Missouri, werd in de jaren dertig een muze voor de Parijse artistieke scene en genaturaliseerd tot Frans staatsburger in 1937.
'J'ai deux amours, mon pays et Paris.'
'Mijn twee liefdes zijn mijn land en Parijs.'
1940s - Maurice Chevalier, 'Fleur de Paris'
Vrijgelaten vlak na de bevrijding van Parijs uit de nazi-bezetting in 1944, werd dit vrolijke lied al snel het volkslied van hernieuwde tijden in de Franse hoofdstad. De combinatie van vrolijke ritmes, vrolijke deuntjes, lentemetaforen en veel patriottisme maakten het meteen een succes. Het heeft Maurice Chevalier waarschijnlijk ook geholpen zijn naam van samenwerkingsbeschuldigingen tijdens de bezetting duidelijk te maken. Oh, en als de stem van Chevalier bekend klinkt, komt dat waarschijnlijk omdat je het hebt gehoord in het openingsnummer van Disney's speelfilm uit 1971, The Aristocats.
'Pendant quatre ans dans nos cœurs elle a gardé ses couleurs: bleu, blanc, rouge, avec l'espoir elle a fleuri, fleur de Paris!'
'Vier jaar lang heeft het in ons hart zijn kleuren behouden: blauw, wit en rood, en met hoop bloeide het, de bloem van Parijs!'
1950 - Cora Vaucaire, 'La Complainte de la Butte'
Misschien herinner je je deze nog van Baz Luhrmann's flamboyante Moulin Rouge. Maar lang daarvoor werd het lied gecomponeerd door de in Montmartre geboren filmregisseur Jean Renoir (zoon van de beroemde schilder Pierre-Auguste Renoir) voor een andere film, de Franse Cancan in 1954. Het lied vertelt het verhaal van een diepbedroefde dichter die in verliefd op een straatjongen in Montmartre en verloor haar. Vervolgens componeert hij het lied in de hoop haar weer te ontmoeten.
'Les escaliers de la Butte sont durs aux miséreux; les ailes des moulins protègent les amoureux. '
'De trappen de heuvel op zijn pijnlijk voor de armsten; de vleugels van de windmolens bieden beschutting aan de geliefden. '
Als je ooit de klim naar Montmartre hebt gemaakt, zul je de strijd ongetwijfeld begrijpen.
Jaren 60 - Jacques Dutronc, 'Il Est Cinq Heures, Paris S'Éveille'
Van bakkers die brooddeeg ploegen tot arbeiders in slachthuis Villette, van de eerste treinen in het station van Montparnasse tot een mistige Eiffeltoren
.Het lied van Jacques Dutronc is als een levend beeld van Parijs in de vroege uurtjes van de ochtend en beweegt naar de tonen van een geweldige fluitsolist. Een echt idool uit de jaren 60, Dutronc heeft altijd een playboy-imago gehad en dit nummer is geen uitzondering: terwijl iedereen wakker wordt om naar zijn werk te gaan, gaat hij naar huis na een lange avond uit.
'Il est cinq heures, Paris se lève; il est cinq heures, je n'ai pas sommeil
'
'Het is vijf uur, Parijs staat op; het is 5 uur 's ochtends, ik heb geen slaap
.'
Jaren 70 - Renaud, 'Amoureux de Paname'
Renaud is al zo'n vier decennia een begrip in Frankrijk. Zijn liedjes kunnen poëtisch, licht en grappig zijn, maar ook wreed, donker en diep. Hij is een echte erfgenaam van de studentenprotesten van mei 1968 en vertelt vaak de verhalen van arbeiderspersonages die worstelen om te overleven in Parijs en de buitenwijken. Met behulp van een van de beroemdste slogans van mei 68, beweert Renaud ironisch maar oprecht zijn liefde voor met asfalt bekleed Parijs (bijgenaamd Paname door Parijzenaars) en sluit de mond van iedereen die liever op het platteland woont.
'Moi j'suis amoureux de Paname, du béton et du macadam. Sous les pavés, ouais, c'est la plage! '
'Ik ben verliefd op Paname, op beton en macadam. Onder de keien ligt het strand! '
Jaren 80 - Taxi Girl, 'Paris'
Vanaf de jaren tachtig worden liedjes over Parijs kritischer. Parijs fascineerde de Parijzenaars niet en verscheen niet langer als de hoofdstad van liefde en romantiek. Het Franse duo Taxi Girl zingt hun desillusie over een smerige, stinkende en vervuilde stad waar niets gebeurt. Het nummer en de videoclip hebben de sfeer van de jaren 80 en verkennen nieuwe golfthema's: gekwelde geesten die zonder doelgericht ronddolen in een stad die te groot is, te vol om de nieuwe generatie te verwelkomen. Taxi-meiden Daniel Darc en Mirwais Stass hebben allebei een succesvolle solocarrière gehad in latere jaren. Deze laatste produceerde met name drie van Madonna's albums aan het begin van de 21e eeuw.
'C'est Paris. On ne sait pas ce qu'on bijwonen, mais ça n'a pas d'importance parce que ça ne viendra pas. '
'Dit is Parijs. We weten niet waar we op wachten, maar het maakt niet uit, want het gaat nooit gebeuren. '
1990 - Doc Gynéco, 'Dans Ma Rue'
Het sleutelwoord van de Franse hiphop uit de jaren 90 is ongetwijfeld 'multiculturalisme'. Terwijl veel bands aan het rappen waren over hun leven in de buitenwijken, waar kinderen van immigranten te maken hadden met armoede, racisme en misdaad, brengt Doc Gynéco het binnen de muren van Parijs. Hij geeft een waarheidsgetrouwe weergave van het 18e arrondissement, een van de armste in Parijs, geplaagd door kleine criminaliteit en drugshandel, maar ook waar vriendelijke mensen van alle rangen en standen een bepaald gemeenschapsgevoel hebben ontwikkeld om samen te leven en elkaar te helpen.
'Dans ma rue pour communiquer il faut être trilingue et faire attention quand on marche sur des seringues.'
'In mijn straat moet je drietalig zijn en ervoor zorgen dat je niet op spuiten stapt.'
Jaren 2000 - Florent Pagny, 'Châtelet Les Halles'
Hoe ontsnap je aan het leven als je alleen een metrokaartje kunt betalen? Het lied van Florent Pagny speelt zich af in de claustrofobische gangen van een van de grootste en drukste metrostations van Parijs: Châtelet Les Halles. Het wordt een soort paradijs voor degenen die nooit de kans zullen hebben om prachtige stranden te zien, behalve op de advertenties op de muren van het station.
'Le samedi après-midi prendre des souterrains. Aller voir où ça vit de l'autre côté, ligne 1. '
' Loop op zaterdagmiddag door de ondergrondse gangen om te gaan waar het leven aan de andere kant gebeurt, lijn 1.'
