La Bastarda is het eerste boek dat door een vrouw uit Equatoriaal-Guinea is geschreven en in het Engels is vertaald. Dat alleen al is een opmerkelijke prestatie voor Trifonia Melibea Obono, maar verbleekt in vergelijking met het werk zelf.
In het hart is La Bastarda een coming-of-age-verhaal, dat de spanningen onderzoekt tussen iemands natuurlijke neigingen, culturele invloeden en de keuzes die je reis vormgeven. Hoofdpersoon Okomo is een jong weesmeisje dat door haar strenge grootouders is opgevoed als een waardevol lid van haar gemeenschap, de Fang. Ze verlangt ernaar de man te ontmoeten die haar heeft verwekt, maar nooit met haar moeder is getrouwd.
'La Bastarda' van Trifonia Melibea Obono | Met dank aan The Feminist Press
Okomo is ook op een reis van zelfontdekking. Ze zoekt haar plaats in de samenleving. Ze vindt een gevoel van verbondenheid met haar geliefde Dina en twee andere jonge vrouwen die "The Indecency Club" creëren - een aanhankelijke naam voor hun polyamoreuze band waarbij de groep alleen seksueel met elkaar is met alle vier de aanwezigen.
Okomo heeft een hechte relatie met haar oom, Marcelo, en heeft gezien hoe hij door de gemeenschap als een verschoppeling wordt behandeld omdat hij de mannelijkheid van de Fang niet waarmaakt. Hij wijst elke huwelijksregeling af. Wanneer hij weigert te slapen met de weduwe van zijn overleden broer, zoals Fang gebruikelijk is, wordt hij gemeden tot aan de randen van de stad totdat zijn huis is afgebrand. Vervolgens kiest hij ervoor om nog dieper de jungle in te gaan, weg van de gevaren die zijn gemeenschap hem oplevert. Deze dynamiek, haar kijken naar de ostracisme van haar oom, wordt cruciaal voor Okomo's begrip van haar cultuur en zichzelf.
'Ik begreep niet wat het betekende om een man te zijn', zegt ze. 'Als ik vroeger dacht dat het voldoende was om geslachtsdelen tussen de benen te laten bungelen, wist ik het nu niet meer zo zeker. Omdat oom Marcelo's zo waren, maar niemand in het dorp beschouwde hem als een man. '
In het westen zou de identiteit van haar oom Marcelo homo worden genoemd vanwege zijn weigering om met vrouwen te slapen, maar onder de Fang wordt hij bestempeld als een 'man-vrouw'. Deze taal is belangrijk omdat de spanning van het verhaal zo nauw verbonden is met een zoektocht naar identiteit. De personages zoeken naar labels op hun omstandigheden waar geen woorden bestaan in hun moedertaal Fang.
Als Okomo verliefd wordt op haar vriendin Dina, vraagt ze haar oom en zijn partner Jesusín:
'En hoe definieert Fang-traditie ons? Als een man die bij een andere man is een man-vrouw wordt genoemd, hoe heten dan vrouwen die hetzelfde doen? '
'Er is geen woord voor. Het is alsof je niet bestaat, 'zei mijn oom botweg. [
] "Je hebt zoveel vragen, ik zal ze beantwoorden." Hij hield Jesusín's hand vast. Het was vreemd om te zien en ze merkten het allebei.
'Vind je het ongebruikelijk dat jij en Dina samen zijn?'
'Ja, maar in het dorp zeggen ze dat een normale man de liefde met een vrouw niet opgeeft. Daarom noemen ze je een man-vrouw. We hebben niet eens een naam. '
'Maar is dat niet erger?' Zei Jesusin. 'Als je geen naam hebt, ben je onzichtbaar en als je onzichtbaar bent, kun je geen rechten claimen. Bovendien impliceert het aanstootgevende label man-vrouw minachting jegens vrouwen. Het reduceert ze tot passieve seksuele objecten die nooit handelen vanuit hun eigen verlangens. Denk er over na. Van wat ik kan zien, ben je niet gek. '
LGBT-rechtenactivisten in Afrika worden geplaagd door beschuldigingen dat ze 'niet-Afrikaans' zijn. De acceptatie van homoseksualiteit wordt bestempeld als een Euro-Amerikaans ideaal dat in tegenstelling staat tot traditionele Afrikaanse waarden. Maar La Bastarda biedt een tegenverhaal. In hun zoektocht naar veiligheid trekken Okomo en haar vrienden niet naar de stad, zoals zo vaak voorkomt in westerse LGBT-verhalen over volwassen worden, maar in plaats daarvan gaan ze naar de jungle. Het Afrikaanse landschap biedt zichzelf aan als toevluchtsoord.
Hoewel er in Equatoriaal-Guinea geen wetten zijn tegen homoseksualiteit, is er een sterk sociaal stigma tegen LGBT-mensen. Het is niet ongebruikelijk dat de politie homomannen arresteert en video's van hun ondervraging openbaar maakt, ook al hebben ze geen wetten overtreden.
Obono centreert de lezer uitstekend in de wereld van Okomo. Fang-cultuur heeft een praktijk van polygamie, waarbij Okomo's eigen grootvader twee vrouwen heeft. De vijandigheid tussen de twee vrouwen van haar grootvader kleurt Okomo's kijk op dit soort relatiedynamiek. Ze observeert de manieren waarop haar grootvader de twee vrouwen in een contradictoire relatie tegen elkaar plaatst. The Indecency Club biedt daarentegen een meer wederzijds ondersteunende band door middel van polyamorie. Deze vrouwen creëren voor zichzelf een netwerk dat uiteindelijk veiligheid biedt terwijl ze navigeren door hun worstelingen met familie, cultuur en de krachten die hen dreigen te breken.
La Bastarda is uiteindelijk een opbeurend boek. Okomo en haar geliefden creëren actief de community die ze nodig hebben. Obono beheert de tweeledige taak om de lezer voor te lichten over haar Equatoriaal-Guinea en alles op te schudden dat je misschien van het leven hebt aangenomen voor de mensen die daar wonen.
