Gelegen aan het noordoostelijke uiteinde van de Arabische wereld, is Irak een belangrijke smeltkroes voor Perzische, Turkse, Koerdische, Turkmeense en verschillende andere culturen uit het Midden-Oosten. In Irak speelt muziek een belangrijke rol in het dagelijks leven: gemeenschappen zullen samenwerken om seculiere liederen met religieuze thema's op te voeren; herder, metselaars en boeren zingen liedjes om hun werk te begeleiden; en belangrijke mijlpalen in het leven - zoals geboortes, sterfgevallen, afstuderen van school, een terugkeer van een pelgrimstocht of het vervullen van een wens - kunnen vaak het gebruik van muziek met zich meebrengen.
Muzikale kenmerken
Ondanks de invloed van verschillende culturen heeft Iraakse muziek verschillende onderscheidende muzikale kenmerken. Vocale expressie is de meest dominante vorm van Iraakse muziek, en improviserende vrije ritmische zang en metrische liederen (inclusief dansliederen) spelen een belangrijke rol. De grenzen tussen seculier en religies of kunst en volksmuziek zijn niet duidelijk gedefinieerd, waardoor invloeden en verbindingen tussen deze genres en overlappende repertoria wijdverbreid zijn.
Muziek als entertainment
Muziek speelt een belangrijke rol in sociale bijeenkomsten, waar amateurs populaire muziek uitvoeren voor hun plezier en om zichzelf en vrienden te vermaken. Turkmeense en Koerdische amateurmuzikanten in het noorden komen 's avonds na het werk bij elkaar om liedjes te zingen over onderwerpen als liefde en afscheiding, evenals eposs onder begeleiding van de tanbur, een langhalsluit.
In de landelijke gebieden van de centrale en zuidelijke Eufraat ontmoeten muzikanten elkaar op een gemeenschappelijke verzamelplaats genaamd muḍīf ordiwāniyya, waar ze poëtische creaties en ubuthiyya-liederen uitvoeren die een aanzienlijk emotioneel effect hebben. De zuidoostelijke regio Amarah heeft een iets andere traditie. In plaats van zelf op te treden, huren de rijke feodale sjeiks muzikanten in om bezoekers enkele nachten achter elkaar te vermaken.
Professionele zigeunermuziek
Voor elk Arabisch feestelijk evenement spelen professionele zigeunermusici of kawlīyya een belangrijke rol. De kawlīyya zijn het belangrijkste orgaan van professionele muzikanten die in de westelijke, zuidelijke en centrale regio's van Irak werken. Deze muzikanten treden op als families en bieden hun entertainment aan een grotendeels mannelijk publiek. Hun uitvoeringen bestaan uit een vrouwelijke solist die danst terwijl ze muziek zingt uit het landelijke en bedoeïenen Arabische repertoire of soms stedelijke maqām repertoire. Een man vergezelt de solist, die een houten monochord spike fiddle (rabāb) bespeelt of hij kan een moderne metalen versie spelen. De muziekstijl kenmerkt zich door het gebruik van een regelmatig ritmisch patroon en briljante, snelle en sterk ritmische sequenties.
De meest populaire dans uit het zigeunerrepertoire is de hacha 'scorpion'-dans. De danseres werpt haar hoofd en schouders naar achteren terwijl ze op haar knieën kruipt en beweegt op het ritme van de handgeklap van het publiek en de verbale uitroep van 'hacha', wat betekent gaan liggen.
Muziek en dans in landelijke gebieden
Dabka is de verzamelnaam voor een seculiere, gemeenschappelijke dans, uitgevoerd door vrouwen en mannen, afzonderlijk of samen. Op het platteland zijn dabkadansen, uitgevoerd in gemeenschappelijke openluchtruimten, een belangrijk kenmerk van feestelijke gelegenheden. Tijdens de dans vormen de deelnemers een halve cirkel die elkaar bij de taille of schouder vasthoudt terwijl ze met hun voeten op de grond tikken. Dabka wordt uitgevoerd op de muziek van een solo-zanger, begeleid door een shawm (tabl wa zurna, een middeleeuws houtblazersinstrument) of dubbele klarinet (mitbaj) en een drum.
Er zijn enkele varianten van danstradities tussen verschillende gebieden in Irak. In centraal Irak wordt een dans die oorspronkelijk verband hield met oorlogsvoering, de sās genaamd, uitgevoerd op bruiloften, besnijdenissen en andere feesten. De dans omvat twee dansers, te voet of te paard, die zwaarden of draagstokken en schilden zwaaien. De sās worden vergezeld door een trommel, shawm en twee pauken. Ondertussen worden in het uiterste zuiden de dansen genaamd 'ardha en sāmrī uitgevoerd door twee groepen dansers die ook antifonaal zingen (wat betekent dat ze zingen in een oproep- en responspatroon) en worden vergezeld door een ronde, ondiepe tweekoppige trommel, de tabl genaamd al-'ardha of andere soorten drums.
